Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen
te voldoen. Hoe hoger de ratio des te weerbaarder is de gemeente. De ratio wordt berekend door het
eigen vermogen door het totaal vermogen te delen. Een percentage boven de 50% duidt de VNG in
haar methodiek van signaleringswaarden aan als ‘gezond’. Dit is voor de gemeente van toepassing.
Voor 2023 kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een
gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een ratio van 39,1%.  

Weergave van cijfers

Dit kengetal is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente heeft om
de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Een positief percentage betekent dat de structurele baten hoger zijn dan de
structurele lasten. Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt
onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten. De structurele exploitatieruimte is te
bepalen door de structurele baten te verminderen met de structurele lasten en te delen door de totale
baten voor bestemming. Een percentage boven de 0% duidt de VNG in haar methodiek van
signaleringswaarden aan als ‘gezond’. Dit is voor de gemeente van toepassing. Voor 2023
kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en
60.000 een kengetal van 3.3%.  

Weergave van cijfers

Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten
opzichte van de totale baten. Een relatief wat lager kengetal geeft minder risico bij de aflossing van
leningen die zouden kunnen zijn aangegaan voor aankoop van gronden. Een percentage onder de
20% duidt de VNG in haar methodiek van signaleringswaarden aan als ‘gezond’. Dit is voor de
gemeente van toepassing. Voor 2023 kende het gemiddelde van de Nederlandse
gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een kengetal van 5,6%.

Weergave van cijfers

De ruimte die een gemeente heeft om zijn belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de
totale woonlasten. Het COELO publiceert ieder jaar deze lasten in de Atlas van de lokale lasten.
Onder de woonlasten wordt verstaan de OZB, de rioolheffing en reinigingsheffing voor een woning
met gemiddelde waarde in die gemeente.
De belastingcapaciteit kan worden bepaald door de woonlasten van een meerpersoonshuishouden af
te zetten tegen het landelijk gemiddelde uit te drukken in een percentage. Dit kengetal geeft inzicht in
de mate waarin bij het voordoen van een financiële tegenvaller in het volgende begrotingsjaar kan
worden opgevangen of ruimte is voor nieuw beleid. Hoe lager het percentage hoe meer ruimte tot
bijsturing. Een percentage tussen de 95% en 105% duidt de VNG in haar methodiek van
signaleringswaarden aan als ‘neutraal’. Dit is voor de gemeente Noordoostpolder van toepassing. Een percentage onder de 95% wordt door de VNG als ‘gezond’ beschouwd. Voor 2023 kende het gemiddelde van de Nederlandse gemeenten met een gemeentegrootte tussen 45.000 en 60.000 een belastingcapaciteit van 99,7%.

Weergave van cijfers